ပ္ဍဲဂၠးတိပိုဲဏံဝွံ
လၟိဟ်မၞိဟ် (၆၀၀) ပြကောတိကဋ် လောန်ကၠုၚ်ရ။ သွက်ဂွံဂျိုၚ်တဴ ဂွံဗပေၚ်ဗုၚ်ဇကုဂှ် ဒးဂစာန်လွဳပရာဒၟံၚ်
ညးညးအဲအဲရ။ လတေံ ကမၠောန်တဵုသြောံ၊ ကၠောန်ဂူတုဲ သွက်ဗုၚ်ဂၞဴဇကု ဗပေၚ်တဴလောဲဒၟံၚ်ကီုလေဝ်
လၟုဟ်ဝွံ ဍေံဟွံပြေပြံၚ်ကၠုၚ်နာနာသာ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဝွံ မၞိဟ်ကမၠောန်ဟွံမွဲ
နွံမံၚ်ဗ္ဒဲါ ၃ ဂအုံ ၁ ဂအုံ ဟွံကရ။ ဓၟာနူကမၠောန်ဟွံမွဲတုဲ မၞိဟ်ဒှ်လီုလာ်ကၠုၚ်၊ ဗက်မိက်ဝေၚ်စသုၚ်တုဲ
ကာလဟွံပြေပြံၚ်တိုန်လံမ္ဂး ဒှ်ကၠုၚ်ယဲစိုတ်ဓါတ်စှ်ေရ။
ယဲစိတ်စှ်ေ
ဟီုဂှ်မုရော
ယဲစိုတ်စှ်ေဟီုဂှ် စိုတ်ဓါတ်စှ်ေလောန်အာတုဲ
ဟွံပတှ်ေတိုန်ဇကု၊ ပွမဍောတ်ဒၟံၚ်စိုတ်တွဵု၊ စိုတ်ဓါတ်လီုဒၟံၚ်ဟေၚ် ပံက်အဓိပ္ပါယ်ဂွံရ။
ယဲစိုတ်စှ်ေဝွံ အဝဲအာယုက်ဟွံရုဲ က္တဵုဒှ်မာန်မံၚ်ရ။ ဆဂး စိုတ်ဓါတ်စှ်ေဏံဟီုဂှ် နွံဒၟံၚ်
ဗီုပြၚ်ကဵုကဆံၚ်ရ။ ယဝ်ရ ကဆံၚ်စိုတ်ဓါတ်စှ်ေ ဟွံဂၠိုၚ်ဏီမ္ဂး ကၠောန်ကမၠောန်ကေၚ်ကာတံ
မာန်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ယဝ်ရ ဂၠိုၚ်တိုန်အာမ္ဂး ကမၠောန်လေဝ် ကၠောန်ဟွံမာန်၊ ညံၚ်ကဵု ဇြဟတ်ဟွံမွဲ
ဒှ်ဒၟံၚ်ရ။ လ္ၚဵုဝွံ ကာလ ကမၠောန်ဟွံပြေပြံၚ် စိုတ်ဓါတ်စှ်ေအာကီုလေဝ် ယဝ်ရ ကၠောန်ကမၠောန်ပြေပြံၚ်ဒၟံၚ်မ္ဂး
ဍေံကလေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် ဓမ္မတာ မာန်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် လ္ၚဵုဝွံ ကမၠောန်နာနာသာ် ဟွံပြေပြံၚ်၊ ကမၠောန်တေံ
ဟွံစှ်ေဗီု၊ ကမၠောန်ဏံလေဝ် ဟွံစှ်ေဗီုတုဲ မၞိဟ်ဂှ် ဂွံကၠောန်မွဲမွဲသာ် ဟွံပတှ်ေတိုန်
ဇကုရတုဲ အလဵုလဵု စိုတ်ဓါတ်စှ်ေဒၟံၚ်ရ။ မၞိဟ်လဆောဝ်ဝွံ နကဵုထိၚ်စိုတ်ဇကုညိလေဝ် ဟွံမာန်ရတုဲ
ကြအ်အာလေဝ် နွံဒၟံၚ်ကီုရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်အမေရိကာန်ဝွံ
မၞိဟ် ၄၀ ပြကောတိကိုဋ် ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲစိုတ်စှ်ေဂှ် တၠပညာ သ္ပသုတေသနတံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပွိုၚ်အာယုက်
၁၀သၞာံ ဒဵုကဵု ၁၅ သၞာံဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ယဲ ဂၠိုၚ်မံၚ်တုဲ အာယုက် ၁၀ သၞာံ ဒဵုကဵု ၂၄ သၞာံဂှ်
ဇကုဇကု ဒက်ဂစိုတ်ကအ်တံ ဒှ်ဒၟံၚ်ရ။
မုဟိုတ်တုဲ
ဒှ်ယဲဂှ်ရော
ယဲစိုတ်ဓါတ်စှ်ေ ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် အဓိက ဓဝိၚ်ဂၠိုၚ်ရဟေၚ်
ဟီုစဂွံရ။ မၞိဟ်ဓဝိၚ်ဂၠိုၚ်ဝွံ ဒးဂွိၚ်ဒၟံၚ်နာနာသာ်၊ ဒးဖေက်လကိုတ်မွဲမွဲဂကူတုဲ လံတိုန်မ္ဂး
ယဲစိုတ်စှ်ေဂှ် စဒှ်ကၠုၚ်ရ။ မုဟိုတ်ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဗီုပြၚ် နွံဒၟံၚ်တၟာဟလိုၚ်ရ။ ဗၠာဲဝုတ်သၟူကလေၚ်တံမ္ဂး
အဃောဇကုဆာန်ဒၟံၚ် ဒးဒုၚ်ပြးသာဲညးသ္ကအ်မ္ဂး စဟွံစှ်ေ၊ တိက်ဟွံသၠိၚ်၊ ဓဝိၚ်စံၚ်တူ ပေၚ်ဒၟံၚ်ဇကုတုဲ
ယဲစိုတ်စှ်ေဂှ်ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရ။ လ္ၚဵုဂှ် ကျပေဲါသၟာန်သွဟ်လိက်၊ ဒးပ္တိတ်ထောံနူကမၠောန်၊
ကာဇီု၊ ဓါတ်ဗကပ် ဒှ်(accident)၊ ပိုန်ဒြပ်လေၚ်လာ်၊ ကမၠောန်ဟွံပြေပြံၚ်နာနာသာ်တံ ဂှ်
မဆေၚ်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ယဲစိုတ်ဓါတ်စှ်ေ သီုဖအိုတ်ရ။
တၚ်လက္ခဏမဆဵုမာန်
ပ္ဍဲမၞိဟ်ဒးဒုၚ်စသိုၚ်ယဲစိုတ်စှ်ေ
၁။ အောန်ဒၟံၚ်စိုတ် ဗွဲလၟိုန်။
၂။ မဒှ်စိုတ်ဂၠေံဒၟံၚ်တုဲ ဒှ်တိုန် မွဲမွဲသာ်မ္ဂး
လညာတ်တိုန်လပါ်ပရေံ
၃။ ဒှ်ဓဝိၚ်၊ ဂွိၚ်လောဲ။
၄။ ထေၚ်စဇကု မၞိဟ်ရီုဗၚ်ဟွံမွဲ
၅။ စစၞဟွံမှာန်တုဲ လယျိုၚ်မၞိဟ် တိုန်အာ
(ဟွံသေၚ်) လယျိုၚ်မၞိဟ်စှ်ေအာ
၆။ စိုတ်ကၠောန်မွဲမွဲသာ် ကၠေံဗဒန်အာ၊
၇။ ဓညိၚ်စိုတ်ဟွံဂွံ၊ ချပ်ဒၟံၚ်ပရောတေံ ပရောဏံတုဲ
စိုတ်ကဵု မၞိဟ်ဂှ် ဟွံဒှ်မွဲဓဝ်။
၈။
တိက်ဟွံသၠိၚ်၊
၉။ ဇကုထေၚ်ကေတ်ဇကု ဒုဟ်နွံတွဵုတုဲ မိက်ဂွံ
ဂစိုတ်ကၠေံထောံလမျီုဇကုတံဟေၚ် မဒှ်ရ။ ဇကုပါ်ပဲါ ပ္ဍဲစိုတ်ဇကုညိ နကဵုတၚ် (၉)တၚ်ဝွံ အဲဒှ်မံၚ်
မွဲမွဲရဟာ၊ ယဝ်ရ ပိုဲဆဵုအာ ကိတ်ညဳဒၟံၚ်ကဵု ပိုဲ မွဲမွဲတၚ်မ္ဂး ပိုဲဒးပလေဝ်ဇကုပိုဲထေက်ရ။
အဵုမီဂါ
၃ (Omega 3)
ယဲစိုတ်စှ်ေဝွံ
မဆေၚ်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု (နှလုံးသွေးကြော)ကောန်တၟံပိုဲရ။ အဵုမီဂါ(၃)ဝွံ ဍေံမခိုဟ်တဴကဵု ယဲစိုတ်စှ်ေကု ကောန်တၟံပိုဲဂှ် တၠပညာသုတေသနအ္စာသဝ်တံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ယဝ်ရ ပိုဲစစၞစ အဵုမီဂါ(၃)ပါဒၟံၚ်မ္ဂး
ယဲစိုတ်ဓါတ်စှ်ေဂှ် မအောန်စှ်ေကၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ အ္စာသဝ်ဝဳယဲစိုတ်တံဂှ် စစၞစ
အဵုမီဂါ(၃)ပါဂှ် ညိဟေၚ် မဆဝ်မ္ၚုဟ်ဂှ် မၞိဟ်ယဲတံဂှ်ရ။ နူကဵု ဘာတက္ကသိုလ်ဟားဗာတ် အ္စာသဝ်ဝဳယဲစိုတ်
Dr.stoll ချူလဝ်လိက်မွဲအုပ်ဂှ်ဝွံ သုၚ်စောဲ အဵုမီဂါ(၃)တုဲ ဝီယဲစိုတ်စှ်ေဂှ်မ္ဂး ဂွံအံၚ်ဇၞးကၠုၚ်ဂှ်
ချူလဝ်နကဵု သက်သဳရ။ ဆ္ဂး သုၚ်စောဲ အဵုမီဂါ(၃)ဟေၚ် ယဲစိုတ်စှ်ေ ဒးကၠေံဗဒန်တွဵုဂှ် ဟီုဟွံဂွံရ။
ယဲဂွံသာစှ်ေအာဟေၚ် ဒှ်အထံက်အပၚ်ရ။
စစၞဗွဲမဒးရးညိ
နကဵု ဗွဲမလောဲသွာ တက်နဲဒ္ဂေတ် ဒးမံၚ်ထေက်ဂှ်
စစၞဗွဲမဒးရးညိ။ ဓါတ် အဵုမီဂါ(၃) မပါဒၟံၚ် စၞစတံဂှ် စကဵုဂၠိုၚ်ညိ၊ ဥပမာ - ကဆော်လမွန်၊
မၜဲ၊ သတ်ချး တံဂှ် စကဵုညိ။ ဓါတ်ကာဗီုဟိုက်ဒရိုက် မပါဂၠိုၚ် မပ္တံ စၞဍာတ်ဍာတ်တံဂှ် လ္ပစညိ။
စစၞဍာတ်ဍာတ်ဂၠိုၚ် ယဲစိုတ်စှ်ေ ပဵုဂၠိုၚ်တိုန်ဂှ် တရဴဏံ ဂွံဆဵုကေတ်တုဲ ယဝ်ရပဲါမာန်မ္ဂး
လ္ပစညိ။
ချဳဒရာၚ်
ပရေၚ်ထတ်ယုက်
ချဳဒရာၚ် ပရေၚ်ထတ်ယုက်ဝွံ ခိုဟ်နာနာသာ်ရ။
သွက်ရဲဒှ်ယဲစိုတ်စှ်ေတံဂှ်လေဝ် ယဝ်ရ ကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ထတ်ယုက်မ္ဂး မဝိုတ်ကၠေံမံၚ် ဓဝိၚ်ကီု၊
ဇကု လေပ်အာ ကွတ်မွဲမွဲသာ်တုဲ ဇကုပတှ်ေတိုန်ဇကုတုဲ စိုတ်ဓါတ်ကလေၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်ဟွံက
မၞိဟ်လေဝ် မံၚ်စထတ်ယုက်တဴကီုရ။ ဆ္ဂး ဒးကၠောန် ရိုဟ်တ္ၚဲ အခိၚ်ကဵုမှာန်ညိ။ မၞိဟ်ဂှ်လေဝ်
ဍောၚ်ၜိုတ်တုဲ ကူချပ်ပရောတေံ ပရောဏံဟွံမာန်တုဲ တိက်သၠိၚ်လောဲသွာရ။ လံမ္ဂး ယဲတိက်ဟွံသၠိၚ်လေဝ်
ကၠေံအာမာန်ရ။
ထိၚ်စိုတ်ဇကုညိ
နကဵု
စိုတ်ဇကု ကူချပ်ဒၟံၚ် ပရောပရေံပရေံတံဂှ် ဂွံကၠေံအာဂှ် ဒးထိၚ်စိုတ်ဇကုရ။ နကဵု ဗုဒ္စဘာသာပိုဲတံဝွံ
လုပ်ဂဇံဓဝ်၊ ဖ္ဍောတ်ဂါထာတုဲ ဓညိၚ်စိုတ်ဂွံဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲကဵု အခိၚ်ကသီု ဗြဲဂူတိုန်မ္ဂး
ညးပံက် ဒၞာဲဂဇံဓဝ်မ္ဂး လုပ်ဂဇံဓဝ်တုဲ ကလၚ်ကဵုညိ။ နကဵု အ္စာတၠတံ ထ္ၜးကဵုဂှ် ဗက်ကၠောန်တုဲ
နကဵု ဓဝိၚ်စိုတ်တံ ကၠေံအာမာန်မံၚ်ရ။ ယဝ်ရ အခိၚ်စိုတ်ယှုက်တိုန်မ္ဂး ဒၞာဲၜိုဟ်ၜိုဟ်သြိုဟ်သြိုဟ်
ရုဲမံၚ်ညိ။ ဝေၚ်ယောဂ၊ ဝေၚ်ထိုက်ကျိ၊ ပ္တီ ယီုလုပ်ယီုတိတ်တံ
ယဝ်ရ ဍန်ဂြက်တိုန်မ္ဂး ရဲဇကုပတှ်ေစဂွံဂှ် ပံက်သြိုဟ်တုဲ လဴထ္ၜး ကေတ်ကသပ်မ္ဂး နကဵု ဇကု
မဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ် စိုတ်မလ္ၚုလ္ၚန်ဂှ်လေဝ် သာစှ်ေအာ မာန်တၟာဟလိုၚ်ရ။
ဝီကဵု
ဂဥုဲ
ယဝ်ရ ဇကုဟွံပတှ်ေစ ဇကုဗီုလီုဂွံပရောမ္ဂးတှ်ေ
အာကဵု အ္စာသဝ်တုဲ အာတ်ကသပ်ညးတံ မုဂဥုဲဒးသုၚ်၊ ဗီုလဵုဂွံမံၚ်တံဂှ် ထေက်ရ။ ယဝ်ရ ညးကဵု
ဂဥုဲတုဲ သုၚ်ဒၟံၚ်မ္ဂး ညးဟွံတီ လ္ပထပိုတ်ထောံ ဂဥုဲသုၚ်ဒၟံၚ်ညိ နကဵု အလဵုဇကု အာရာန်ကေတ်ဂဥုဲကေတ်ကေတ်တုဲလေဝ်
သုၚ်ဟွံထေက်ရ။ ဓမ္မတာဂဥုဲယဲစိုတ်စှ်ေဝွံ ဖျုၚ်တုဲ မွဲဂိတု၊ ၜါဂိတုဟေၚ် နကဵုအသိၚ်ဂဥုဲတံ
ဂွံထ္ၜတိုန်မာန်ရ။ သာစှ်ေမ္ဂး ယှအ်ပမာဏဂဥုဲတုဲ ယဝ်ရ ဗၠးအာမ္ဂး ဂွံဗဒေံါထောံဂဥုဲရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ
အာကဵုအ္စာဂဥုဲဟေၚ် ဗွဲမဂပ်ဂဝ်ဒးရးရောၚ်။ အိုတ်ကၞောတ် စိုတ်ဇကု ဇကုထိၚ်မာန်၊ ပရေၚ်ထတ်ယုက်လေဝ်
ခိုဟ်တိုန်မ္ဂး ဘဝဟီုဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်တသိုက် အရေၚ်ဇကုဟေၚ်ရ။
(source : internet)
ကဵုဒှ်တသိုက်စိုတ် တသိုက်ကာယညိအဴ
ဗွဲမအဲပြဲ
buggy